Ogólnopolska diagnoza skali i uwarunkowań krzywdzenia dzieci

72% dzieci w wieku 11-17 lat doświadczyło w swoim życiu co najmniej jednej formy krzywdzenia. Co 6 nastolatek okaleczał się, a 1 na 10 dziewczyn podejmowała próbę samobójczą. Między innymi te wyniki znajdziemy w Ogólnopolskiej diagnozie skali i uwarunkowań krzywdzenia dzieci w Polsce – najnowszym badaniu Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę.

To największe w Polsce badanie dotyczące problemu krzywdzenia dzieci i młodzieży, którego celem było określenie skali występowania różnych kategorii krzywdzenia, takich jak przemoc rówieśnicza, przemoc ze strony dorosłych czy wykorzystywanie seksualne. Z raportu badawczego dowiemy się m.in., że:

• 72% nastolatków doświadczyło co najmniej jednej formy krzywdzenia;
• 7% badanych podjęło próbę samobójczą (10% dziewczyn);
• 16% nastolatków okaleczało się;
• 57% badanych doświadczyło przemocy rówieśniczej;
• 41% badanych doświadczyło przemocy ze strony bliskich dorosłych;
• 7% nastolatków doświadczyło wykorzystywania seksualnego.

Bardzo ważnym elementem strategii przeciwdziałania problemom społecznym jest ich diagnoza – wiedza o tym, z czym musimy się zmierzyć. Żeby skutecznie chronić dzieci przed krzywdzeniem musimy wiedzieć, jakich form krzywdzenia doświadczają i jakie są tego konsekwencje. To pozwala trafnie planować działania profilaktyczne i potrzebną ofertę pomocy. Badania problemu krzywdzenia dzieci dostarczają nam odpowiedzi na pytania o skalę problemu, a gdy są prowadzone regularnie, informują nas również o tym, czy natężenie problemu się zmienia, czy podjęte działania były skuteczne, czy pojawiły się jakieś nowe zagrażające dzieciom zjawiska. – mówi dr Monika Sajkowska, prezeska Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę.

Nowa diagnoza przynosi wiele niepokojących wniosków. Co 6. polski nastolatek okaleczał się, a aż 7% badanych podjęło próbę samobójczą. Dziewczyny częściej niż chłopcy wykazywały zachowania autodestrukcyjne – co czwarta okaleczała się (23% vs 8%), a co dziesiąta próbowała się zabić (10% vs 3%).  Ten wynik niepokoi tym bardziej, że w Polsce jest bardzo utrudniony dostęp do pomocy psychiatrycznej dla dzieci. Wiemy, że są takie miejsca, w których dzieci w kryzysie nawet rok czekają na wizytę u specjalisty – mówi Joanna Włodarczyk z Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę, współautorka raportu.Najbardziej powszechną kategorią krzywdzenia jest przemoc rówieśnicza, której badani głównie doświadczyli w formie przemocy fizycznej (42%) i psychicznej (29%).

Dwa razy rzadziej ofiarami przemocy rówieśniczej stają się dzieci mające osobę, na której wsparcie mogą liczyć. Dobre relacje nie tylko wspierają rozwój młodych ludzi, ale też mogą być tarczą ochronną.

Aż 41% młodych ludzi doświadczyło przemocy ze strony bliskich dorosłych. Co trzeci nastolatek padł ofiarą przemocy fizycznej (33%), a co piąty – przemocy psychicznej (20%). Co piąty (20%) nastolatek w wieku 13-17 lat miał obciążające doświadczenia seksualne, takie jak słowna przemoc seksualna, werbowanie do celów seksualnych w internecie czy ekshibicjonizm. Większa skala obciążających doświadczeń seksualnych prawdopodobnie ma związek z rosnącą świadomością na temat nieakceptowalnych zachowań i komentarzy. Podobną tendencję zaobserwowano w badaniach w innych krajach – dodaje Joanna Włodarczyk.

W tegorocznym badaniu zapytano również o dysfunkcje w rodzinie, z których najczęściej wskazana to nadużywanie alkoholu przez członków rodziny. Badani, których bliscy nadmiernie spożywali alkohol pięciokrotnie częściej doświadczali przemocy ze strony bliskich dorosłych i trzykrotnie częściej przemocy ze strony rówieśników oraz wykorzystywania seksualnego. Dzieci, które mieszkały z osobą nadużywającą alkoholu dwa razy częściej miały również inne obciążające doświadczenia seksualne.

Konieczne i pilne jest podjęcie rzetelnej debaty wszystkich zainteresowanych środowisk, na podstawie której przyjęte i wdrożone zostaną systemowe rozwiązania chroniące dzieci przed krzywdzeniem – dodaje dr Sajkowska

Cały raport dostępny: https://diagnozakrzywdzenia.pl/