Moje dziecko doświadcza przemocy ze strony rówieśników

Dziecko doświadczające przemocy, bez względu na jej formę i charakter, narażone jest na silny stres i przykre emocje, z którymi może być mu trudno sobie poradzić. Jednocześnie z wielu względów może obawiać się wyjawić, że doświadcza przemocy. Dlatego też to osoby dorosłe – opiekunowie prawni, nauczyciele, inni profesjonaliści pracujący z dziećmi – mają obowiązek reagowania w sytuacji, w której dowiedzieli się o przemocy rówieśniczej lub podejrzewają, że może do niej dochodzić.

Kluczowe jest zapewnienie dziecku wsparcia emocjonalnego i poczucia bezpieczeństwa. Powinno wiedzieć, że może prosić dorosłe osoby o pomoc i że jego problem nie zostanie zbagatelizowany.

Jeśli dochodzi do sytuacji, w której dziecko przez długi czas doświadczało przemocy i prosiło o wsparcie dorosłych, którzy nie zareagowali skutecznie lub nie podjęli żadnych działań, może ono zniechęcić się do wyjawiania swoich trudności w przyszłości.

Warto podjąć z nim również ten temat, pozwolić mu wyrazić swoje emocje, być może zawód dorosłymi, ale i pokazać, że warto szukać pomocy tak długo, aż ktoś udzieli mu wsparcia. W rozmowie z dzieckiem warto podkreślić wyraźnie, że nie jest winne sytuacji, która ma miejsce i że osoby stosujące wobec niego przemoc nie mają prawa tego robić. W trakcie podejmowania dowolnego rodzaju interwencji bardzo ważne jest, aby dziecko wiedziało, co robimy w jego sprawie, kto i z jakiego powodu dowie się o jego sytuacji; dzięki temu możemy zwiększyć jego poczucie kontroli nad tym, co się dzieje i sprawić, że poczuje się bezpiecznie.

Odpowiedzialność placówki edukacyjnej

Ujawnienie przemocy rówieśniczej w szkole zobowiązuje kadrę pedagogiczną do podjęcia określonych działań. Zgodnie z zapisem w ustawie o systemie oświaty (art. 39) oraz w ustawie Karta Nauczyciela (art. 7), dyrekcja szkoły jest odpowiedzialna za całokształt funkcjonowania szkoły, w tym także za bezpieczeństwo uczniów i zapewnienie im warunków harmonijnego rozwoju psychofizycznego. To właśnie dyrektor, we współpracy z wychowawcą oraz pedagogiem i/lub psychologiem szkolnym, jest zobowiązany do rozwiązywania sytuacji ujawnionej przemocy w placówce oświatowej.

Jeśli jednak dyrekcja oraz pracownicy szkoły nie podejmują skutecznych starań mających na celu zatrzymanie przemocy, opiekun dziecka ma prawo zwrócić się do rejonowego oddziału Kuratorium Oświaty, sprawującego nadzór pedagogiczny nad szkołą, z wnioskiem o dokonanie oceny działań szkoły w sprawie jego dziecka.

Regulacje prawne

Różne zachowania o charakterze przemocowym w różnym stopniu naruszają polskie prawo. Warto jednak pamiętać, że każdego rodzaju przemoc jest z prawem niezgodna, dlatego też można zgłosić taką sprawę na policję. Naruszenie nietykalności osobistej, kradzież, ale i groźby, nękanie, a także cyberprzemoc  –  to wszystko rodzaje przemocy, które są opisane w odrębnych artykułach i obciążone różnymi konsekwencjami dla sprawcy.  Zgłoszenia sprawy osoby niepełnoletniej musi dokonać jej opiekun prawny. Przy zgłoszeniu warto zadbać o zebranie dostępnych dowodów.

W szczególnie skomplikowanych sprawach istnieje także możliwość wystąpienia do Rzecznika Praw Dziecka. Aby dowiedzieć się więcej, zachęcamy do odwiedzenia strony: http://brpd.gov.pl/.